“Ladies and gentlemen. The winner is…” — jest to początek zdania, które emocjonuje niemal każdego miłośnika kina. Często można spotkać się z opinią, że polskie kino nie umywa się do dorobku Hollywood i zdobycie Oscara jest właściwie niemożliwe. Czy to oznacza, że twórcy polskiej filmografii nie mogą się poszczycić niczym interesującym? Wręcz przeciwnie — na przestrzeni lat stworzono polskie dobre filmy, które cieszą się uznaniem zarówno w kraju, jak i na świecie. Jakie polskie znane filmy zasługują na uwagę? Cenne informacje na ten temat możesz znaleźć w przygotowanym przez nas tekście. Miłej lektury!
Historia polskiego kina
Kinematografia to ponad sto lat dziejów — pierwsze polskie filmy powstawały już na przełomie dziewiętnastego i dwudziestego stulecia. Historia kinematografii w przypadku Polski to przede wszystkim czasy PRL, kiedy powstawały produkcje cieszące się po dziś uznaniem widzów. To właśnie wtedy swoje doniosłe dzieła tworzyli m.in. Polański, Wajda czy Bareja, a najlepsze kreacje aktorskie zagrali np. Jan Nowicki.
Kultowe polskie filmy — jakie są najlepsze filmy polskiego kina?
Zastanawiasz się, jakie są najlepsze polskie filmy? Jeżeli tak, to mamy dla Ciebie smutną wiadomość: nie istnieje coś takiego, jak uniwersalny katalog “The best of…”. Polska kinematografia to — podobnie jak ma to miejsce w odniesieniu do innych dziedzin kultury — obszar, w przypadku którego oceny, opinie i recenzje są z zasady subiektywne. To właśnie dlatego wszelkiego rodzaju uogólnienia typu “najlepsze komedie powstawały za czasów Barei” czy “obecnie nie powstają już dobre polskie filmy historyczne” są raczej wyrazem czyichś uprzedzeń niż obiektywnie stwierdzonym faktem.
Mimo to, warto kierować się różnego rodzaju rankingami. Jeżeli szukasz interesujących produkcji, z pomocą tego typu zestawień z pewnością znajdziesz ciekawe filmy.
Klasyczne filmy fabularne polskie
Do polskich klasycznych filmów fabularnych należą między innymi produkcje oparte na literaturze pięknej. Oczywiście, prym wiodą tu takie produkcje jak na przykład “Krzyżacy” (1960, produkcja oparta na prozie Henryka Sienkiewicza, która opowiada o losach rycerza, Zbyszka z Bogdańca, na tle konfliktu polsko—krzyżackiego), “Potop” (1974, film powstały na kanwie kolejnej z książek H. Sienkiewicza, zasługuje na uwagę m.in. ze względu na charyzmę Daniela Olbrychskiego) oraz serial “Lalka” (1978, produkcja przedstawiiająca losy ambitnego dorobkiewicza Stanisława Wokulskiego). Są to produkcje filmowe cenione między innymi z uwagi na świetne aktorstwo, kostiumy, muzykę oraz fabułę.
Polskie komedie
Oczywiście, nasza kinematografia to nie tylko klasyczne, kultowe filmy polskie skłaniające do refleksji. Komedia to kolejna ważna część krajowego kina. Ten gatunek filmu zasługuje na uwagę o tyle, że ciekawe produkcje komediowe powstawały w okresie Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej, w latach dziewięćdziesiątych oraz w ostatnich latach. Na jakie produkcje z tej kategorii warto szczególnie zwrócić uwagę?
Jeśli chodzi o stare, znane polskie filmy komediowe, to warto zwrócić uwagę między innymi na takie tytuły jak:
- trylogia: “Sami swoi” (1967), “Nie ma mocnych” (1974) oraz “Kochaj albo rzuć” (1977) — kultowa seria opowiadająca o losach rodzin Karguli i Pawlaków. Chociaż obecnie historia mieszkańców wsi sprzed kilkudziesięciu lat może wydawać się już przaśna i mocno nieaktualna, nie zmienia to faktu, że zacięta rywalizacja między głowami rodzin wciąż potrafi wzbudzić salwy śmiechu. Nie wolno przy tym zapominać o ciekawych wątkach społeczno-politycznych. Kontrast między życiem w Polsce i Stanach Zjednoczonych czy przyjazd na Ziemie Odzyskane — są to bez wątpienia aspekty, na które warto zwrócić uwagę podczas oglądania;
- “Miś” (1980), czyli komedia absurdów, która pod płaszczykiem historii lokalnego działacza sportowego pokazuje pełne absurdów życie w PRL-owskiej rzeczywistości;
- “Kiler” (1997) — film będący nawiązaniem do amerykańskich komedii sensacyjnych (takie podejście było modne w latach dziewięćdziesiątych ubiegłego stulecia). Na uznanie zasługuje tu w szczególności Cezary Pazura, który po serii ambitnych, ale ponurych produkcji zabrał się za bardziej rozrywkowe filmy. Jeśli chodzi o postacie drugoplanowe, to uwiagę na siebie zwiraca szczególnie Jerzy Stuhr w roli dociekliwego policjanta. “Kiler” nie zasługuje wprawdzie na Oscara, ale stanowi świetny sposób na odstresowanie się;
- “Chłopaki nie płaczą” (1999) — lekka komedia aktorska. Prym wiodą tu przede wszystkim: Cezary Pazura, Bohdan Łazuka oraz Maciej Stuhr — wszyscy u szczytu swoich zdolności. Nietuzinkowa historia, niezwykle cięte dialogi (niepozbawione przekleństw) oraz humor sytuacyjny (warto obejrzeć cały film dla słynnej sceny z kaktusem lub wątku ze swetrem) to tylko niektóre spośród wszystkich atutów tej produkcji.
Ostatnie polskie filmy kinowe
Jeśli chodzi o polecane polskie filmy, to wiarte obejrzenia są tytuły z różnych gatunków. Zalicza się do nich na przykład “Furioza” z 2021 roku, czyli wciągająca historia ambitnej polskiej piosenkarki, która stara się rozbić układ przestępczy. “Furioza” to przede wszystkim intrygująca historia, napięcie oraz dobra gra aktorska.
Za dobry film polski została przez miłośników polskiego kina uznana “Sonata” (również z 2021 roku) — jest to historia młodego, cierpiącego na wadę słuchu chłopca, który ma jednak niepowtarzalny talent muzyczny. Główną rolę odgrywa Michał Sikorski, któremu towarzyszą takie znane postaci jak np. Małgorzata Foremniak czy Jerzy Stuhr.
Podsumowanie. Najlepsze polskie filmy
Jak widzisz, dorobek polskiej kinematografii jest dość obfity. Godne uwagi są zarówno klasyczne filmy polskie stworzone na podstawie dzieł literackich, jak i niejedna lekka komedia. Oczywiście, nie oznacza to jeszcze, że musisz koniecznie ograniczyć się wyłącznie do tych filmów. Na przestrzeni ostatnich dekad stworzono wiele ciekawych filmów polskiej produkcji, które niekoniecznie są dziś uznawane za kultowe, ale ich obejrzenie daje spore szanse na dobrą rozrywkę.